Ik ben mediaverslaafd. Lees vijf kranten, zit op nieuwssites, Doorbraak (tja..), luister naar de radio, kijk tv. Oorzaak? Eindeloze nieuwsgierigheid. Kritische zin begint daarmee, altijd en overal. En ja, ik erger me vaak blauw aan het gebrek aan nieuwsgierigheid, en dus ook het gebrek aan kritische zin. Het aantal interviews met nauwelijks vermomde Vindt u ook niet dat…-vragen is niet te tellen. Teveel journalisten hebben teveel rotsvaste uitgangspunten. Wat hen dan overblijft aan kritische zin is daardoor veelal fake.

Maar ik haast mij om erbij te zeggen dat ik ook wel heel fijne dingen lees, hoor, zie: verhelderend en verdiepend, in die volgorde. En het gekke of op zijn minst paradoxale is dat ik er mij tegelijk zeer bewust van ben dat de wereld  zoals ik hem ken via de media, niet dé wereld is.

Ik zag vorige week Maarten Boudry in De Afspraak. Ik vind de man wonderlijk begaafd. Om het met een boutade te zeggen: toen Etienne Vermeersch 35 was, kon hij dat niet. We gaan er dus op vooruit.

En toch.. Boudry had heldere, rationele argumenten over de Corona-toestanden, gebaseerd op wat hij wetenschappelijke consensus noemde. Ik heb – los overigens van onze losgeslagen en altijd querulerende experts - grote moeite met dat concept. Het komt mij voor als een contradictio in terminis. Niet als het over de evolutietheorie gaat, of de Big Bang of zelfs het klimaatprobleem; wel over Corona. Het is niet slim van Boudry zich in deze hangende kwestie te mengen.

Want warempel.. Via Twitter – je kan daar meer vinden dan de ook niet te versmaden cafépraat – bots ik, met dank aan UGent-rector Van de Walle op een artikel van ene Zeynep Tüfekçi – een Turkse techno-sociologe die doceert in North Carolina en Harvard – die uitgebreid maar zeer helder de uitgangspunten van onze wetenschappelijke Corona-aanpak op losse schroeven zet: we monitoren op de foute manier de foute dingen. We plaatsen bovendien teveel (en eigenlijk ook de verkeerde) mensen in quarantaine omdat we contacten opsporen, terwijl die mevrouw Tüfekçi aantoont dat we eigenlijk bronnen moeten traceren. Dat is als kritiek ten gronde op ons virologisch beleid vernietigend…   (zie https://www.theatlantic.com/health/archive/2020/09/k-overlooked-variable-driving-pandemic/616548/).

Ik heb trouwens, nog altijd in het kader van mijn Mijn wereld is niet dé wereld- geloof, van de week een fact-finding tour gehouden in twee wereldsteden: Antwerpen en Brussel. Ik wou namelijk met eigen ogen zien wat in zeer dichtbevolkte wijken (Borgerhout, Molenbeek, Sint-Joost) de Coronamaatregelen op het terrein teweegbrachten. Ik kan u en in het bijzonder ook alle grootvirologen en alle politici dat experiment zeer aanraden: je kan het desgewenst doen vanuit de auto, zelfs op weg naar de studio’s… 

Ik zag in deze Coronatijden met eigen ogen een wereld die wetenschappers congregated living noemen: mensen leven er in alle opzichten dicht bijeen, gedragen zich ook alsof Corona een probleem veraf is. De ruime helft draagt een masker; de rest niet, of ze dragen het onder de kin. En het gaat er, ondanks alles eigenlijk, vrolijk aan toe. Die mensen zijn close, in alle opzichten.

En ik ben niet alleen. Een Brussels parlementslid van SP.A meldt op Twitter dat ze “alleen al op mijn tram 4 personen zonder masker” ziet. Geen controle, schrijft ze. En verder: “Als ik ze aanspreek zegt het Oost-Europese paar Wij geloven niet in corona.”

’s Avonds zie ik de zoveelste preek van Frank Vandenbroucke. Zonder twijfel goed bedoeld, maar geheel bezijden de werkelijkheid die ik een paar uur eerder heb waargenomen. Ik heb – hou u vast – alle begrip voor PS-burgemeester Moureaux van Molenbeek, die ook arts is: ze gaat niet straffen, liet ze weten, wel sensibiliseren. Ze heeft gelijk: het is al wat ze kan doen.

De nieuwbakken minister van Justitie mag – alweer met de beste bedoelingen – zeggen dat er meedogenloos zal worden gestraft voor wie de maatregelen schendt. In Kortrijk zal dat allicht nog  lukken; maar niet in Borgerhout of Molenbeek. Laat ik het zeggen met Maggie De Block én Donald Trump: omdat het is wat het is.

Maar het zegt veel over wat ons elke dag mediagewijs geserveerd wordt. Ik zal vriendelijk zijn: dat is niet de werkelijkheid… Zeker niet als ze te vaak nadrukkelijk als dé betrouwbare waarheid wordt gepresenteerd. Een reality check, het mag, het moet.

Zelf heb ik een vaste wekelijkse afspraak met de werkelijkheid – soms vind je de remedie in de kwaal - dankzij Het Laatste Nieuws, de krant waarmee uitgerekend zij die het verst van de werkelijkheid afstaan plegen te lachen. Elke zaterdag is er daar de rubriek De Lezer bij het Ontbijt. Altijd mensen die al tientallen jaren de krant lezen.

Deze week Pascal, een 51-jarige alleen werkende zelfstandige stukadoor – overigens een zeer zwaar beroep. Over werken. Zijn Heidi doet dat in de visafdeling van de Carrefour. Vertrekt ’s ochtends om halfzes. Hij iets later. Zijn zoon van 24 is elektricien, en heeft met zijn vriendin al een huis gekocht.

De hele dag luistert hij naar de radio, en onder het schaften leest hij in Het Laatste Nieuws. Hij zou, zegt hij, blij moeten zijn met Alexander De Croo, maar ‘de VLD doet ook al lang niet meer zoveel voor ondernemers als vroeger’. En de experts maken de mensen te bang. Al heeft hij niet veel last van de maatregelen: er is altijd werk. Alleen op café: maar met vier meer aan een tafeltje mogen zitten, is vervelend.

De universiteit van Harvard heeft in zijn aloud wapenschild en in koeien van letters VE RI TAS staan; de waarheid. Het had ook de naam kunnen zijn van die HLN-rubriek.