De strategie van de angst

De Kamer stemt straks over de splitsing van BHV. Tijdens het debat zelf, was, op Belga na, niemand op de perstribune. Ik kan dit helemaal begrijpen. It’s the previous war.

Dat zal zeer tegen de zin zijn van Eric Van Rompuy, die naar eigen zeggen aan dat BHV-dossier zijn politieke carrière heeft opgehangen. (Ik vind zelf dat hij interessanter en belangrijker dingen heeft gedaan: ik denk aan de switch van BRTN naar VRT. Maar ok, als hij het zelf zegt...)

Tegelijk waarschuwde Van Rompuy eergisteren in De Tijd voor 2014 en de N-VA. Die partij is uit op de ontmanteling van de staat, zegt hij, en 'dat gaat ons pas geld kosten.' En verder: 'Bart De Wever is een bedreiging voor onze welvaart'.

Diezelfde Bart De Wever die eerder deze week zijn 'staat van Vlaanderen' had opgemaakt naar aanleiding van 11 juli. Daarbij staarde hij, zeer tot ongenoegen van sommigen, niet zelfvoldaan naar de Vlaamse navel, maar hij schetste de uitdagingen die ons staan te wachten om onze welvaart te verzekeren: ons performant onderwijs behouden en niet nivelleren naar beneden, een ondernemingsvriendelijk klimaat waarborgen, financieel orde op zaken stellen. Geen greintje gemakkelijk centennationalisme, maar een gezonde dosis realiteitszin. We zullen opnieuw moeten bewijzen dat wat we zelf doen, ook echt beter doen. De echte boodschap van Gaston Geens in ere herstellen, niet het apocriefe “wat we zelf doen, doen we beter”.

Is een man met die boodschap een bedreiging voor onze welvaart of doet Van Rompuy zijn uitspraken omdat “de N-VA ons naar het leven staat”, zoals hij zelf in een onbewaakt moment van eerlijkheid beweert? Of broedt hij op een slogan voor 2014 waarmee hij in één beweging ook Francis Vermeiren kan opjagen? “Bart De Wever? Voor uw welvaart nog gevaarlijker dan Dexia !".

Het maakt in elk geval duidelijk dat vanaf nu de strategie van de angst zal worden gebruikt. Luc Van der Kelen en nog veel andere politici dreigen in het spoor van Elio Di Rupo met chaos en anarchie. Of die strategie werkt, valt niet te zeggen. Maar ze is wel kennelijk de ultime recours.

Ze wordt tegenwoordig in Europa vaak gebruikt: zie bijvoorbeeld hoe Herman Van Rompuy de Grieken heeft toegesproken! Gevolg? De kiezer koos het kwaad dat hij kende – dezelfde bedriegers als altijd. Nog liever dat dan het onbekende kwaad, de hel en verdoemenis van de Grexit. Het is diezelfde strategie die de Duitsers in Europa en de Vlamingen in België tot een eeuwige transferunie moet bewegen.

De strategie van de angst over het einde van België of het einde van de euro lijkt - allicht bij gebrek aan een “eigen verhaal” – de enige manier om het opkomende nationalisme te bezweren. Nationalisme dat in menig krantenstuk in een vlaag van genuanceerd denken wordt gelijkgesteld met het 19de eeuwse terugplooien op de eigen gemeenschap.

Terwijl dat hedendaagse nationalisme weinig of niets met de natie-staten van de 19e eeuw te maken heeft. Het nationalisme van de 19e eeuw is nauwelijks nog te vinden. Bij een Louis Michel bijvoorbeeld, die geen kwaad woord kan zeggen over de Congo-politiek van Leopold II; of hier en daar in Franstalige kranten die in het verweer gaan tegen de efficiëntiewinsten van wat een “armée orangiste” wordt genoemd, een samenwerkend Benelux-leger.

Helemaal anders klonk het bij Bart De Wever. Hij uitte de ongerustheid van een gemeenschap die haar welvaart te danken heeft aan haar performante onderwijs, aan haar internationale competitiviteit, aan haar ondernemerschap; en die dat alles bedreigd ziet door als maar hogere lasten, door nivelleringsdrang en transfers ad infinitum. De grieventrommel van mensen die hun plaats in de gewone vaart der volkeren bedreigd zien, mensen die ongerust zijn over de toekomst van kinderen en kleinkinderen.

Wie daar alleen een duur BHV-compromis tegenover kan zetten, moet die mensen inderdaad zo snel mogelijk bang maken.


Eerder

Leve de werkelijkheid

Het was een opvallend moment. Geert Wilders in debat met Rob Jetten, boegbeeld van het links-liberale D66. Wilders heeft nagetrokken dat Jetten, minister van Klimaat in het demissionaire kabinet Ru...

Lees het hele artikel

Nieuw Sociaal Contract

Ik heb het vele keren gedaan voor de VRT: verkiezingsprogramma’s maken. Het eerste was de vinger op de zere plek leggen, proberen te bepalen waar de verkiezingen over gingen. Wanneer je dat doorhad...

Lees het hele artikel

Een uphill battle

Het is zo ver: Doorbraak zit al een kleine week in een nieuw jasje. Er is een vaste ploeg die beslagen op het ijs staat, er zijn ook nieuwe mensen die voor Doorbraak schrijven. Het is tijd voor de ...

Lees het hele artikel

Raar, en het doet zeer

Ik kreeg het van jongs af aan ingelepeld. Toen ik nog maar nauwelijks kon lezen zag ik het in verschillende talen op de toren staan: Nooit meer oorlog. Het is lange jaren meegegaan. Het werd een L...

Lees het hele artikel